Friday 2 March 2018

गाळणा

किल्ल्याचा प्रकार : गिरीदुर्ग
डोंगररांग: गाळणा टेकड्या
उंची किल्ल्याची उंची : साधारण २००० मीटर
जिल्हा : नाशिक
श्रेणी : सोपी 
नाशिक जिल्ह्यातील मालेगाव पासून ३२ किलोमीटर अंतरावर गाळणा गावात गाळणा किल्ला आहे. नाशिक व धुळे यांच्या सीमारेषेवर असलेला हा किल्ला धुळेपासून अधिक जवळ आहे. ८ दरवाजे, अनेक बुरुज, तटबंदी, पाण्याची टाकी आणि अनेक वास्तूंनी हा किल्ला सजलेला आहे. किल्ल्याच्या पायथ्याशी असलेला नाथपंथियांचा आश्रम यामुळे गाळणा गावाला आध्यात्मिक आणि ऐतिहासिक महत्व प्राप्त झालेले आहे. त्यामुळे याठिकाणी भरपूर वर्दळ असते.
इतिहास :
गाळणा किल्ल्यावरील गुहा आणि टाक्यांची रचना पाहाता हा किल्ला प्राचीन काळा पासून अस्तित्वात असावा परंतु याचा लिखित इतिहास १३ व्या शतकापासून सापडतो. १३ व्या शतकात गाळणा किल्ल्यावर राठोड वंशीय बागुल यांचे राज्य होते. याच बागुल राहांमुळे या भागाला बागलाण असे नाव मिळाले होते. सोळव्या शतकात (इसवीसन १५१० ते १५२६) गाळाणा किल्ला निजामशाहीच्या ताब्यात होता. इसवीसन १५२६ मध्ये बागलाणचा राजा बहिरजी याने निजामाकडून हा किल्ला जिंकून घेतला. इसवीसन १५५५ मध्ये निजामशहाने गाळणा पुन्हा जिंकून घेतला. पुढे मोगलांनी निजामशाही गिळंकृत केल्यावर गाळणा किल्ला मोगलांच्या ताब्यात गेला. इसवीसन १७५२ मध्ये भालकीचा तह झाला त्यावेळी हा किल्ला मराठ्यांच्या ताब्यात आला. त्यानंतर हा किल्ला होळकरांच्या ताब्यात होता. इसवीसन १८१८ मध्ये इंग्रजांनी गाळणा किल्ला जिंकून घेतला.
पोहोचण्याच्या वाटा :
गाळणा किल्ल्यावर जाण्यासाठी मालेगाव आणि धुळे या दोंन्ही बाजूंनी रस्ते आहेत. आपल्याला मालेगाव - डोंगराळे मार्गे गाळणा गावात पोहचता येते. मालेगावाहून डोंगराळे पर्यंत येण्यास एसटी बसेस आहेत. मालेगाव - डोंगराळे अंतर साधारणत: ३० किमी आहे. धुळ्याहूनही डोंगराळ्याला बसेस आहेत. हे अंतर साधारणपणे ३५ कि.मी आहे. डोंगराळेहून २ किमी अंतरावर असलेल्या गाळणा गावात पोहचता येते. गाळणा हेच किल्ल्याच्या पायथ्याच्या गाव. गाळणा गावात नाथपंथियांचा एक मठ आहे. या मठाच्याच बाजूने किल्ल्यावर जाण्याची वाट आहे.
राहाण्याची सोय :
किल्ल्याच्या पायथ्याशी असलेल्या आश्रमात राहण्याची सोय होऊ शकते.
जेवणाची सोय :
जेवणाची सोय गाळणा गावात होऊ शकते. किल्ल्यावर राहायचे असल्यास जेवणाची सोय स्वत: करावी.
पाण्याची सोय : किल्ल्यावर पिण्यायोग्य पाणी नाही.
जाण्यासाठी लागणारा वेळ :
गाळणा गावातून १० मिनिटे लागतात.
जवळची ठिकाणे : मालेगांव ३० किमी. धुळे ३५ किमी.
टीप : एका दिवसात गाळणा व जवळच असलेला कंक्राळा किल्ला पाहता येतो.


































No comments:

Post a Comment

गाळणा

किल्ल्याचा प्रकार : गिरीदुर्ग डोंगररांग: गाळणा टेकड्या उंची किल्ल्याची उंची : साधारण २००० मीटर जिल्हा : नाशिक श्रेणी : सोपी  नाशिक जिल्ह्य...